Màu sắc có lẽ là tiêu chí chất lượng chính khi in ấn, sai biệt màu sắc nhỏ hơn là tốt hơn, dẫn đến một số người yêu cầu, đòi hỏi một sai số delta E 2000=2 cho các màu sắc thương hiệu. Nhưng điều này đặt ra một số câu hỏi, trong đó mẫu tham chiếu là gì và tham chiếu đó đáng tin cậy như thế nào? Và các thiết bị đo lường có đáng tin cậy? Rất nhiều yếu tố dẫn đến điều tôi muốn gọi là chuỗi dung sai, nó rất quan trọng khi giải quyết nhu cầu cho màu sắc thương hiệu của bạn với chất lượng cao.
Delta E nhưng là delta E nào ?
Delta E76 ( Delta E absolute) , Delta E CMC 1:1, Delta E CMC 2:1, Delta E 2000, Delta E 94 ….. Giải thích thì rất lằng nhằng. Nhưng chúng ta làm việc theo nguyên tắc: Xác định rõ với khách hàng Delta E là delta E nào. Theo các tiêu chuẩn mới thì thông thường Delta E là Delta E 2000. Nhưng tôi nhắc lại xác định với khách hàng một cách chính xác chuẩn Delta E.
Mẫu tham chiếu là mẫu tham chiếu nào ?
Nó có thể là mẫu in trong quá khứ, mẫu in thử inkjet, có thể là trị số màu Lab để nhập, có thể là số Pantone để tìm màu trong cây Pantone…
Chúng ta bắt đầu với khách hàng cho số Pantone và chúng ta so với mẫu màu trong cây Pantone 1601. Đây bắt đầu là một nguồn sinh lỗi. Pantone khuyến cáo thay thế các cây mẫu màu hàng năm. Một lý do rất hiển nhiên là với thời gian màu sắc biến đổi đi , giấy ngả vàng… chưa kể các thông số màu cũng thay đổi theo phiên bản. Xem hình 1. Chắc chúng ta quen với tình trạng này. Lấy mẫu màu đó để so thì chúng ta đang in ấn bằng niềm tin.
PantoneLive. Vậy trị số màu Pantone nào là đúng nhất ? Đó là trị số màu được cập nhật thông qua Pantonelive. Các phần mềm Esko thường cập nhật tự động PantoneLive, với Adobe chúng ta phải dùng Pantone Manager để export/ import thư viện màu mới nhất. Các máy đo phải có chức năng import hay download thư viện Pantone mới nhất. Xem hình 2 Pantone Manager.
Giá trị màu tham chiếu không phải là Lab mà là spectral reflectance của PantoneLive. Nó ở đâu và làm sao có. Đó là các file định dạng CxF (Color eXchange Format). Tất cả các thương hiệu đều có thư viện màu dựa trên định dạng CxF. Nếu chúng ta sử dụng dịch vụ pha mực ngoài thì yêu cầu màu sắc phải ở định dạng CxF. Khách hàng chuyên nghiệp thì chúng ta có thể đòi CxF như là màu tham chiếu hoặc hardcopy trên vật liệu cụ thể. Khách hàng lấy số Pantone nói chuyên thì cố gắng hỏi kỹ Pantone nào, năm mấy. Nếu có so thì cố gắng dùng chung một cây Pantone, có sai thì cũng sai đều và như họ muốn.
Máy đo nhưng máy đo nào.
i1Pro 2 :sai số trung bình 0.4 dE94 và tối đa 1.0 dE94
X-rite eXact: sai số trung bình 0.25 dEab và tối đa 0.45 dEab
TechkonSpectrodens : sai số trung bình 0.3 dEab
Đo hai máy là có sai số rồi, đó là nói đến các máy được cân chỉnh định kỳ và bảo quản tốt. Đo máy khác chủng loại, tình trang mới cũ khác nhau còn cho sai số lớn hơn. Vì vậy rất quan trọng thông tin khách hàng đo delta E bằng máy nào? các thông số như lluminant và illumination mode, geometry, aperture, filters, backing phải được thống nhất trước đó. VD D50, 0/45, M0, White backing.
Giấy ?
Kể cả giấy đúng chuẩn ISO 12647: 2013 cũng cho phép độ trắng giấy có delta E =<4 ?! . Chính vì vậy CxF và vật liệu cụ thể là các yêu cầu tối quan trọng khi chúng ta đặt pha mực ngoài. Với Inkdrawdowns có sai số nhỏ như yêu cầu trên vật liệu cụ thể chúng ta vẫn phải tìm density tối ưu trên máy in offset. Sai số Delta E thực tế thường lớn hơn do màu giấy và mực in – hãy nhớ khi làm ink drawdowns mực in đâu có nước máng :).
Đo khi mực khô hay ướt ?
Ai cũng biết mực khô sẽ khác màu với mực ướt. Khác bao nhiêu là câu hỏi chỉ có thể trả lời với việc khảo sát thống kê và nó còn phụ thuộc vào phần mềm mà chúng ta sử dụng nữa. PressSign có chức năng Save Dryback rất hay. Xem hình 3. Lý thuyết là việc thống kê sự khác biệt giữa mực ướt và khô phực vụ cho việc xem trước kết quả khi mực khô ngay trong quá trình in.
Đo và có delta e <=2 cũng chưa vội mừng được. Như trên các bạn thấy cả một chuỗi dung sai có thể ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng. Khi nói đến việc đo sai lệch màu chúng ta phải chú ý đến những điều như tôi vừa trình bày. Quản lý tốt các yếu tố chúng ta sẽ hạn chế được những tranh cãi không đáng có với khách hàng.
Nguồn: Visionprint